Olivijn: het veelzijdige groene mineraal met tal van toepassingen

Olivijn is een fascinerend en veelzijdig mineraal dat varieert van forsteriet, rijk aan magnesium, tot fayaliet, rijk aan ijzer. Deze silicaatmineralen hebben de chemische formule (Mg,Fe)2SiO4 en vormen de zogenaamde forsteriet-fayaliet reeks. Omdat het lastig is om aan de buitenkant te bepalen om welk mineraal het precies gaat, wordt de term ‘olivijn’ gebruikt voor de hele reeks.

Unieke eigenschappen van olivijn

Olivijn kan zowel massief als korrelig voorkomen, zoals in vulkanische bommen. Het kristalliseert in een orthorhombische vorm en heeft een hardheid van 6,5 tot 7 op de schaal van Mohs. Olivijn is vrij breekbaar en bros en heeft een hoge dichtheid van 3,32 kg/l, wat zwaarder is dan de meeste andere mineralen.

De kleur varieert van olijfgroen (waaraan de naam is ontleend) tot bruin, geelbruin en zelfs roodachtig door de oxidatie van driewaardig ijzer. Het mineraal is transparant tot doorschijnend en heeft een glasglans.

Peridoot: de edelsteenvariant van olivijn

Transparante olivijn van goede kwaliteit wordt ook wel peridoot genoemd, afgeleid van het Franse woord voor olivijn, ‘peridot’. Deze variant wordt vanwege de transparantie en de mooie groene kleur graag gebruikt als edelsteen in sieraden.

Olivijn in gesteenten en meteorieten

Olivijn wordt vooral gevormd in magma dat rijk is aan magnesium en arm aan silica (siliciumdioxide). Het is een belangrijk mineraal in gesteenten als gabbro, noriet, het mantelgesteente peridotiet (duniet) en als kleine kristallen in basalt. Het komt ook voor in bepaalde metamorfe gesteenten. Bovendien wordt olivijn vaak gevonden in meteorieten en beschouwd als een belangrijk mineraal voor het bestuderen van de vroege geschiedenis van het zonnestelsel. Er is zelfs olivijn op Mars getraceerd!

Olivijn en CO2-reductie

Olivijn wordt genoemd als een goedkope manier om CO2 uit de atmosfeer te onttrekken. Professor Olaf Schuiling schreef hierover in 2017 een interessant boek, ‘Olivijn, steen der wijzen’, waarin hij praktische toepassingen biedt voor het gebruik van olivijn. Door de natuurlijke eigenschappen van dit mineraal kan het CO2 uit de atmosfeer binden en omzetten in onschadelijke bijproducten. Dit maakt olivijn een potentieel waardevol hulpmiddel in de strijd tegen klimaatverandering en de opwarming van de aarde.

Verschillende vormen van olivijn

 Hierbij diverse vormen van olivijn uit mijn collectie:

1. Vulkanische bom met olivijn (peridotiet) – gevonden in Deudesfeld, Eifel, Duitsland.
2. Forsteriet kristal – ontdekt in Sapat Gali, Naran, Kaghan Valley, Pakistan.
3. Olivijn in Pallasiet (steenijzer-meteoriet) – afkomstig uit Sericho, Isiolo, Kenia.
4. Peridoot (gefacetteerd) – gevonden in Pakistan.

Olivijn is een veelzijdig en uniek mineraal dat een breed scala aan toepassingen kent. Van de prachtige edelsteen peridoot, gebruikt in sieraden, tot de cruciale rol die het speelt in het bestuderen van de vroege geschiedenis van het zonnestelsel. Bovendien biedt olivijn mogelijkheden voor CO2-reductie, waardoor het een belangrijk mineraal is voor de toekomst van onze planeet.